พระพุทธรูปนาคปรกดำรงราชานุภาพ (ศิลปะศรีวิชัย)

                    พระประวัติ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
                   " บุคคลสำคัญของโลก ผู้ทรงงานตลอดพระชนม์ชีพ "

                   สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นพระราชโอรสองค์ที่ 57 ในพระบาท
สมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 และเจ้าจอมมารดาชุ่ม (ธิดาพระยาอัพภันตริกามาตย์) ประสูติในพระบรมมหาราช
วัง เมื่อวันเสาร์ที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2405 และได้รับพระราชทานนามว่า " ดิศวรกุมาร" และทรงเป็นต้นราชสกุล "ดิศกุล"

                   ปีพ.ศ. 2420 ได้ทรงสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยทหารบกได้รับพระราชทานยศเป็นนายร้อยตรี
และต่อมาเป็นนายทหารราชองครักษ์ ในปีพ.ศ. 2430 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งเป็นผู้บัญชาการทหารบกคนแรก
ของกองทัพไทย

                    พระกรณียกิจด้านการปกครอง สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นองค์ปฐมเสนาบดีกระทรวง
มหาดไทยระหว่างปี พ.ศ.2435 ถึง พ.ศ. 2458 ทรงมีบทบาทอันสำคัญยิ่งในการปฏิรูปการจัดระเบียบการปกครองและ
การบริหารราชการของกระทรวงมหาดไทย

                    ในด้านการศึกษา เมื่อทรงดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมธรรมการ ทรงปฏิรูปด้านการศึกษาอย่างต่อเนื่อง ทรง
จัดวางระเบียบการบริหารราชการของกรมและโรงเรียน ทรงริเริ่มจัดให้มีการตรวจสอบตำราเรียน และออกประกาศรับรอง
ทรงขยายการศึกษาโดยอาศัยวัดให้เป็นสถานที่ถ่ายทอดวิชาความรู้และอบรมศีลธรรม

                    นอกจากนั้นพระองค์ยังทรงรับพระภารกิจในการปรับปรุงกิจการด้านต่างๆ อาทิ การป่าไม้ การสาธารณสุข
งานด้านสรรพากรและงานอุตสาหกรรมโลหกิจ ซึ่งเป็นแนวทางการพัฒนาประเทศมาจนถึงปัจจุบัน

                    ทางด้านศิลปกรรม ทรงริเริ่มและวางรากฐานการดำเนินงานของกิจการพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติและหอ
จดหมายเหตุแห่งชาติ ทรงพระนิพนธ์หนังสือตำราต่างๆ ในด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดี อันเป็นมรดกทางปัญญาของ
ชาวโลก จนได้รับพระสมัญญานามเป็น " พระบิดาแห่งประวัติศาสตร์ไทย " และทรงได้รับการประกาศยกย่องจากองค์การ
ศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมสหประชาชาติ (UNESCO) ให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกคนแรกของประเทศไทยในปี
พ.ศ. 2505
                    สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ทรงประกอบพระกรณียกิจด้านต่างๆ อันเป็นคุณูปการในการ
บริหารบ้านเมือง ผลงานของพระองค์เป็นที่ประจักษ์ต่อมหาชนทุกยุคสมัย ทรงเป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยในพระบาท
สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตรัสยกย่องว่าทรงเป็นประดุจ " เพชรประดับมหามงกุฎ "

                    สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สิ้นพระชนม์ ณ วังวรดิศ เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม
พ.ศ. 2486 รวมพระชนมายุ 81 พรรษา

                    ความเป็นมาในการจัดสร้าง

                   การที่สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นนักประวัติศาสตร์และนักโบราณคดี และทรงได้รับ
ความไว้วางพระราชหฤทัยจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ให้ทรงดูแลกระทรวงมหาดไทย ซึ่ง
มีอำนาจครอบคลุมดูแล มณฑลเทศาภิบาลต่างๆ ทั่วประเทศ ทำให้ทรงมีโอกาสได้สัมผัส พบเห็นวัตถุโบราณอันเป็นมรดก
ล้ำค่าของประเทศเป็นจำนวนมาก และในบรรดาของดีของวิเศษนั้นก็คือ พระกริ่งบาเก็ง และพระพุทธรูปนาคปรก ด้วยเหตุ
นี้เองคณะกรรมการมูลนิธิสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพฯ จึงมีมติให้จัดสร้างวัตถุมงคลดังกล่าว เพื่อให้พุทธศาสนิก
ชนทั่วไปได้มีโอกาสสักการะบูชาเพื่อเป็นสิริมงคล

                    วัตถุประสงค์

                   ด้วยมูลนิธิสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพฯ ในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระเทพ
รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ก่อตั้งขึ้นมาตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2523 เพื่อสืบสานพระปณิธานในสมเด็จฯ กรมพระ
ยาดำรงราชานุภาพที่ได้ทรงประกอบพระกรณียกิจในด้านต่างๆ อันเป็นคุณูประการแก่ประเทศชาติทั้งด้านการปกครอง การ
ทหาร การศึกษา ตลอดจนด้านวิชาการทั้งทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี

                   เนื่องจากสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงสนพระทัยและมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ได้
ทรงศึกษาค้นคว้าและรวบรวมโบราณวัตถุ ซึ่งมีคุณค่าทางศิลปวัฒนธรรมไว้เป็นอันมาก มูลนิธิฯ จึงเห็นควรจัดสร้างวัตถุ
มงคลในพระนามคือ พระกริ่งดำรง (พิมพ์บาเก็ง) และพระนาคปรกดำรงราชานุภาพ (ศิลปะศรีวิชัย) ทั้งนี้เพื่อเป็นการเทิด
พระเกียรติ และรำลึกในพระกรุณาธิคุณ โดยเงินที่ได้รับจากการบริจาคบูชาในครั้งนี้จะนำไปใช้ตามวัตถุประสงค์ดังนี้

                   1. เพื่อสมทบทุนมูลนิธิสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพฯ ในการส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าทุกสาขาวิชา
ในทุกระดับ และการให้ทุนการศึกษาแก่ผู้ที่ขาดแคลนทุนทรัพย์

                    พิธีกรรม

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประะานในพิธีมังคลาภิเษก ชนวนโลหะแผ่นพระยันต์ และเททองหล่อพระกริ่งดำรง (พิมพ์บาเก็ง) และพระนาคปรกดำรงราชานุภาพ ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง
คณะกรรมการมูลนิธิสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพฯ และสมาชิกราชสกุล "ดิศกุล" ประกอบพิธีบวงสรวงดวงพระวิญญาณ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ณ สวนหิน "ดิศกุลอนุสรณ์" วัดนิเวศธรรมประวัติ อำเภอบางประดิน จ.พระนครศรีอยุธยา
คณะกรรมการมูลนิธิสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพฯ และสมาชิกราชสกุล "ดิศกุล" ประกอบพิธีบูชาฤกษ์และบวงสรวงเทพยดา พระเกจิอาจารย์ 8 รูป นั่งปรกภายในราชวัตรฉัตรธง ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามในพระบรมมหาราชวัง